Je kunt pas helen als je zenuwstelsel zich veilig voelt.

Wanneer je zenuwstelsel goed gereguleerd is, voel je je veilig, aanwezig en verbonden met jezelf en de wereld om je heen. Je kunt dan flexibel schakelen tussen actie en rust, tussen alertheid en ontspanning. Dit is de natuurlijke staat van een gezond en veerkrachtig systeem.

Maar bij trauma (en chronische stress) raakt dit systeem vaak ontregeld.

Trauma is daarbij de innerlijke breuk die ontstaat wanneer je zenuwstelsel overweldigd raakt en je geen veilige manier had om met de ervaring om te gaan. Je zenuwstelsel raakt daarbij overweldigt omdat onverwerkte emoties als spierspanning in lichaam worden opgeslagen. Hoe meer spanning daarbij er wordt opgeslagen hoe minder goed je kunt schakelen tussen inspanning en ontspanning.

In plaats van soepel te bewegen tussen spanning en ontspanning, blijft het zenuwstelsel hangen in een overlevingsstand, ook al is het gevaar al lang voorbij. Je lijf leeft alsof het nog steeds moet overleven.

Wat zijn veelvoorkomende gevolgen?

• een oppervlakkige ademhaling
• gespannen spieren
• druk op de borst
• verhoogde hartslag
• piekergedachten
• je voelt je vaker angstig
• snel overprikkeld

Een goed gereguleerd zenuwstelsel is de basis van herstel.

Hoe gaan we weer van ‘interne chaos naar diepe ontspanning?

Heling begint vaak niet alleen bij praten, maar bij veiligheid in het lichaam. Pas als je zenuwstelsel weer leert dat het oké is om te ontspannen, kan je lichaam zich openen voor herstel.

Hoe kan yoga je daarbij helpen?

Zodra het woord ‘yoga’ valt, haken helaas veel mensen af. Te zweverig, te vaag, niet iets voor mij. Zonde want yoga is misschien wel één van de meest aardse en krachtige manieren om je lichaam én je zenuwstelsel te helen.

Wat krachttraining doet voor je spieren, doet yoga voor je zenuwstelsel: het maakt je veerkrachtiger, rustiger en weerbaar in een wereld vol prikkels. Geen wierook nodig, geen ingewikkelde houdingen, maar wel diepe ontspanning, helderheid en herstel.

Ik zie yoga vooral als thuiskomen in de veiligheid van je eigen lichaam. In de veiligheid die je misschien lang hebt gemist.  Het is een zachte manier om spanning, oude pijn of verdriet die zich heeft vastgezet in je lijf langzaam en liefdevol los te laten.

“Yoga is één van de krachtigste manieren om mensen te helpen hun lichaam opnieuw te voelen, en te leren dat het een veilige plek kan zijn.” uit: “The Body Keeps the Score” van Bessel van der Kolk

Wat is Yoga?

Yoga is een 5000 jaar oude Indiase leefwijze dat helpt om lichaam, adem en geest met elkaar te verbinden verbindt. Het woord yoga betekent letterlijk “verbinding” of “eenheid”, met jezelf, met je ademhaling en met het moment.

Yoga bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder:

• Asana’s (lichamelijke houdingen): die het lichaam sterk, soepel en gezond maken.
• Pranayama (ademhalingsoefeningen): waarmee je je zenuwstelsel kalmeert en je energie reguleert.
• Meditatie en mindfulness: die zorgen voor mentale rust, focus en innerlijke balans.
• Filosofie en levenshouding: die uitnodigen tot bewust, respectvol en compassievol leven.

Waarom is Yoga zo heilzaam?

Yoga combineert verschillende helende vormen, zoals ademhaling en meditatie die op zichzelf al heilzaam zijn. Door langzame bewegingen, bewuste ademhaling en herhaling activeert yoga het parasympathisch zenuwstelsel: het deel van je zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor rust en herstel. Dit helpt het lichaam om uit de overlevingsstand te komen (zoals vechten, vluchten of bevriezen) en opnieuw toegang te krijgen tot ontspanning, veiligheid en heling.

Daarnaast leert yoga je om opnieuw verbinding te maken met je lichaam, op een zachte en veilige manier. In plaats van het lijf te vermijden zoals vaak gebeurt na trauma, nodig je het juist uit om weer te voelen, zonder oordeel en zonder woorden. Deze ‘belichaamde’ aanwezigheid, samen met de voorspelbaarheid en rust van yoga, creëert een veilige basis voor diep herstel.

Yoga , een aantal onderzoeksresultaten.

Yoga en de invloed op het immuunsysteem.
Yoga zorgt ervoor dat er meer natuurlijke afweercellen actief worden, die indringers zoals virussen en bacteriën beter kunnen opruimen. Ook verbetert yoga de balans van het stresshormoon cortisol in je speeksel, verhoogt het aantal afweercellen. Yoga verstrekt daarnaast ook de weerstand van de slijmvliezen (IgA) Dit is een belangrijke stof in je eerste afweerlinie tegen ziekteverwekkers. (1)

Yoga en de invloed op de amygdala
In een andere studie aan de Erasmus universiteit van Rotterdam, blijkt dat mensen die langdurig yoga beoefenen een kleiner volume van de amygdala hebben.

De amygdala kun je zien als het alarmcentrum van je brein. Het scant constant op gevaar en reageert snel op dreiging. Bij chronische stress of trauma raakt de amygdala overactief. Je staat dan vaker ‘aan’ en bent op je hoede. Zelfs als er geen echte reden tot angst is. (2)

Yoga en PTSS
Vierenzestig vrouwen met chronische, posttraumatische stress stoornis (PTSS) werden willekeurig ingedeeld in twee groepen: yoga of voorlichting over vrouwengezondheid (zonder yoga). Beide groepen volgden tien weken lang wekelijks een les van één uur.

Na afloop van de studie voldeed 52% van de deelnemers in de yogagroep niet meer aan de criteria voor PTSS, vergeleken met slechts 21% in de controlegroep (mensen die geen yoga deden).

Beide groepen lieten verbetering zien, maar bij de yogagroep was die verbetering groter en bleef die ook stabiel. In de controlegroep verbeterden de klachten eerst wel, maar verslechterden daarna weer. (3)

Yoga, overige lichamelijke voordelen
Yoga heeft ook een positieve invloed op hartslag, bloeddruk en draagt bij een spierkracht. Het zorgde tevens voor een verbetering van depressie-, angst gerelateerde klachten.  (4)

Welke Yoga vormen zijn er?

In de loop van der jaren heb ik verschillende yoga vormen beoefend, denk hierbij aan Bikram yoga, Yin yoga, Hatha yoga en qi-gong.

Welke vorm van yoga is optimaal?
De vorm van yoga die bij jou past, is voor jou de meest optimale.

Qi-gong is bijvoorbeeld een mooie manier om de gewrichten te versterken, maar het doet nog veel meer dan dat. Wil je hier meer over weten? Dan raad ik je dit artikel aan dat ik een aantal jaar geleden over heb geschreven.

Ervaar je op dit moment stress en wil je vooral je zenuwstelsel tot rust brengen? Dan is Yin yoga een hele zachte en kalmerende vorm. Het is uitermate geschikt om een lichaam dat oververhit is door stress tot ontspanning te brengen. Zelf doe ik het regelmatig na een drukke dag, zodat ik weer ‘land’ in mijn lichaam.

Hieronder tref je een Yin yoga-instructievideo aan van Travis Eliot. Hij heeft meerdere goede video’s op zijn YouTube-kanaal. Het is echt niet erg als je niet alle oefeningen meteen perfect uitvoert, sterker nog, dat lukt niemand in het begin. Belangrijker is dat je begint én volhoudt. Hoe langer je doorgaat, hoe meer je het rustgevende effect gaat ervaren.

Hulp nodig?
In bijna elke stad is wel een yogastudio te vinden. Het voordeel daarvan is dat je daar persoonlijke begeleiding krijgt bij het uitvoeren van de oefeningen.

Een suggestie:

De zomervakantie staat voor de deur.
De periode om nog meer tot rust te komen. en ook de periode om aan een nieuwe gewoonte te werken.
Wat als je deze zomer elke dag een moment voor jezelf neemt?
Probeer het eens om één maand lang elke dag een yoga sessie te doen en ervaar zelf wat het met je doet!

Vraag: Doe jij al aan yoga, en wat is jouw ervaring hiermee?
Laat je reactie gerust achter in het reactieveldje hieronder.

Tot de volgende inspiratiemail!

Hartelijk groet,

Ir. ing. Mohammed Boulahrir
Orthomoleculair therapeut & Klinisch psycho neuro-immunoloog