Wat moet ik eten?

Er is de laatste weken veel ophef over het eten van dierlijke producten. Van de week nog kreeg ik een mail. “Mo, heb je de documentaire: What the Health gezien op Netflix? Ik wist niet dat het eten van dierlijke producten zo gevaarlijk is voor de gezondheid!”

Dit artikel is zeker geen pleidooi voor het eten van meer vlees. Het is mijn doel om een aantal inzichten met je te delen, zodat je voor jezelf een evenwichtigere keuze maakt. Laat het in ieder geval duidelijk zijn, zowel het eten van veel vlees als het weglaten van alle dierlijke producten is ongezond.

Enige nuance is hier wel op zijn plaats. Het gaat erom dat je weet wat je doet en niet je keuzes baseert op angst-zoals veel mensen doen na het zien van de documentaire “What the Health”

Moeten we gewoon weer eten als onze voorouders?

Er is veel discussie over het ‘oerman dieet’, ook wel het Paleo dieet genoemd. Het uitgangspunt is dat we zoveel mogelijk moeten eten zoals onze voorouders. Ik kan mij grotendeels vinden in dit dieet. Het probleem is echter dat je de kwaliteit van de voeding van onze voorouders niet kunt vergelijken met wat er vandaag de dag te koop is.

Veel dieren krijgen tegenwoordig laagwaardige voeding in de vorm van mais en soja. Dit soort voedingsbronnen bevatten relatief veel omega-6 vetzuren en minder omega 3 vetzuren wat ontstekingen bevordert. Dit dieet kun je niet vergelijken met het dieet van een ‘oer kip’ of ‘oer koe’.

Tel daarbij ook nog het gebruik van antibiotica en bestrijdingsmiddelen en je komt al gauw tot de conclusie dat we gewoonweg niet kunnen leven als een oermens. Natuurlijk kun je de schade enigszins beperken door biologisch te eten en geen vlees uit de bio-industrie.

We doen er echter verstandiger aan indien we met zijn alleen minder vlees eten. Niet alleen is dit goed voor onze gezondheid, maar ook voor het dierenwelzijn en het milieu.

Aten onze voorouders dan echt zoveel vlees?

Het is een misvatting dat het dieet van onze voorouders grotendeels van dierlijke oorsprong is. Zo blijkt uit dit grootschalige onderzoek dat we veel meer planteneters waren dan vleeseters(1). Natuurlijk zijn er ook volkeren die een uitzondering op deze regel vormen. Denk hierbij aan de Masai of Inuit.

Volgens dr. Paul Jaminet die veel onderzoek heeft gedaan naar de voeding van onze voorouders en auteur van het boek “The perfect health diet” was slechts 10-30% van wat de oermens at van dierlijke oorsprong.

Veelvoorkomende tekorten bij vegetariërs en veganisten

Steeds meer mensen hebben een tekort aan vitamine B12. Zowel bij omnivoren, vegetariërs als ook veganisten zien we tekorten. Wat echter wel uit vele onderzoeken blijkt is dat bij vegetariërs en veganisten de tekorten veel vaker voorkomen. Zo heeft 50% vegetariërs en 70% van alle veganisten een tekort aan vitamine B12.(2)

Ergens is dat natuurlijk logisch omdat vitamine B12 van dierlijke oorsprong is. Des te minder dierlijke producten we consumeren, des te groter de kans op tekorten. Wil je meer weten over vitamine B12? Een paar weken geleden heb ik hier een blog over geschreven. Klik hier voor de blog.

Zink

Het mineraal zink vervult vele functies in ons lichaam. Zo is het van belang voor de schildklier, maar ook speelt het een rol bij de aanmaak van snel delend weefsel (de slijmvliezen bijvoorbeeld) Het is daarmee ook een belangrijke mineraal voor ons immuunsysteem. Zink treffen we aan in dierlijke en plantaardige voedingsbronnen.

De absorptie van zink vanuit plantaardige bronnen is echter 35% lager dan vanuit dierlijke bronnen. De belangrijke verklaring hiervoor is de aanwezigheid van fytinezuur in veel plantaardige bronnen dat zich bind aan vele mineralen (3)

Omega 3

Omega is belangrijk voor gezonde bloedvaten en een gezond hart. Ook remt het ontstekingen en dient het als grondstof voor de aanmaak van vele hormonen. Daarnaast speelt omega 3 ook een belangrijke rol bij de aanmaak van het geluksstofje serotonine (4).

Een grote misvatting is dat je omega 3 eenvoudig binnenkrijgt door het eten van plantaardige voedingsbronnen als lijnzaad of walnoten. Echter, slechts 2-10 % van het omega 3 in lijnzaad (alfa linoleenzuur) wordt omgezet in de juiste omega 3 vetzuren, te weten: EPA en DHA. (5 ) Er is echter wel een goede bron van plantaardige omega 3 vetzuren (EPA en DHA) en dat zijn algen. (6) Ook nu is dat logisch, vissen maken zelf omega 3 aan door het eten van algen.

Wat hier ook nog bijkomt is dat je voor de omzetting van omega 3 in DHA en EPA vetzuren, een enzym nodig hebt. Het enzym delta-6-desaturase. Dit enzym heeft ook weer zink nodig. Eerder zagen we al dat veganisten of vegetariër sneller een tekort hebben aan dit mineraal vanwege het fytinezuur in veel granen. Let er dus op dat je als vegetariër of veganist sneller een tekort hebt aan de juiste omega -3 vetzuren.

Vitamine A

Vitamine A is een beetje een vergeten vitamine. Zo speelt deze vitamine een belangrijke rol bij het reguleren van vele genen, houdt het onze huid en slijmvliezen gezond en is vitamine A ook een belangrijke voedingsstof voor onze ogen.

Vitamine A treffen we enkel aan in dierlijke bronnen. Wel is het zo dat we in planten bèta caroteen aantreffen dat kan worden omgezet in vitamine A. Binnen de wetenschappelijke literatuur zien we echter dat er een grote variatie is de conversie van bèta caroteen in vitamine A. (7, 8) Zolang er geen wetenschappelijke consensus is, is het maar de vraag of wij bèta caroteen goed omzetten in vitamine A.

Tot slot,

Ik kan mij voorstellen dat dit artikel veel vragen bij je oproept. Wat moet ik nu eten vraag je je wellicht af? De belangrijkste conclusie is wel de volgende: Doe vooral waar jij je goed bij voelt. Weet echter dat hoe meer dierlijke producten je weglaat, des te groter de kans op tekorten.

Vegetariërs en al helemaal veganisten doen er daarom verstandig aan om bij te suppleren. Vegetariërs hebben wat dit betreft nog het geluk dat ze veel belangrijke voedingsstoffen kunnen halen uit eieren.

Indien je goed je huiswerk doet kun je als vegetariër of veganist aan de belangrijkste voedingstoffen komen. Hierboven heb ik een aantal belangrijke stofjes besproken waar vegetariërs eerder en tekort aan hebben. In aanvulling hierop is het ook een uitdaging om voldoende eiwitten binnen te krijgen en ook om complete eiwitten binnen te krijgen. Zo bevatten veel plantaardige eiwitbronnen niet alle essentiële aminozuren. (Meer hierover tref je aan in dit artikel over eiwitten)

Wat we niet moeten doen is onze keuzes baseren op angst zoals veel mensen doen na het zien van de documentaire. “What the Health”. Wanneer je zonder gedegen onderzoek van de een op de andere dag alle dierlijke voedingsbronnen weglaat ontwikkel je hoe dan ook tekorten.

Gezonde groet,

Ir. ing. Mohammed Boulahrir
Orthomoleculair therapeut /Health coach & trainer
www.poweracademy.nl